WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT WETERYNARII INFORMUJE

Afrykański pomór świń u dzików

W dniu 24 stycznia 2014 r. potwierdzone zostało wystąpienie

afrykańskiego pomoru świń (ASF) na Litwie. Tym samym wirus ASF

(ASFV) znalazł się na obszarze Unii Europejskiej (UE). Trzy tygodnie

później, 14.02.2014 r pierwsze ognisko choroby wykryto u padłego dzika

w Polsce. Kolejne ognisko, także u padłego dzika, potwierdzono

17.02.2014 r.

Regulacje prawne UE zakładają, że w przypadku wystąpienia ASF

na terenie jakiegokolwiek kraju wspólnoty, zamyka się obrót trzodą

chlewna oraz mięsem nie w całym kraju,jak to miało miejsce w

przeszłości, a jedynie w okręgach zapowietrzonym i zagrożonym.

Fakt, występowania ASFV w populacji dzików stwarza potrzebę

włączenia myśliwych oraz leśników w program szkolenia, którego celem

jest uświadomienie roli myśliwych i leśniczych w ochronie Polski przed

rozprzestrzenieniem się ASF w populacji dzików bytujących w naszy

ch lasach, a tym samym ochronę krajowych stad świń przed wirusem

ASF, który w pierwszej kolejności może znaleźć się wśród dzików.

Poniżej zostały przedstawione najczęściej zadawane pytania dotyczące

ASF u dzików wraz z odpowiedziami.

Czym jest afrykański pomór świń?

Afrykański pomór świń jest nieuleczalną chorobą wirusową, która

występuje wyłącznie u świń i dzików. W krajach afrykańskich -

na południe od Sahary, w których choroba ta pojawiła się około 100 lat

temu i występuje sporadycznie do dzisiaj, podobnie jak na półwyspie

iberyjskim, gdzie ASF został zwalczony w 1999 r., wirus ASF może być

przenoszony również przez kleszcze - gatunek, który w naszej strefie

klimatycznej nie odgrywa istotnej roli.

Jaki jest przebieg i objawy kliniczne ASF u dzików?

U dzików europejskich infekcja prowadzi do bardzo ciężkich, ale

nieswoistych objawów ogólnych, jak gorączka, osowienie, utrata

apetytu, zaburzenia w poruszaniu się i problemy w oddychaniu.

Wystąpić mogą również krwawienia (z nosa, krwawa biegunka,

krwawienia skóry). Chore zwierzęta wykazują między innymi

ograniczony odruch ucieczki lub inne objawy, jak niechęć do

poruszania się i utrata orientacji. Choroba dotyczy wszystkich

grup wiekowych i obu płci dzików w równym stopniu i w większości

przypadków prowadzi do padnięć zwierząt w okresie 7 -10 dni po

zakażeniu.

Po przekrojeniu zwłok dzika należy zwrócić uwagę na: przekrwione i

powiększone węzły chłonne, powiększoną śledzionę i wybroczyny w

narządach wewnętrznych, w skórze lub pod skórą. Płuca i drogi

oddechowe są często wypełnione pianą.Brak wymienionych zmian nie

wyklucza, że przyczyną nagłego padnięcia dzika, a częściej większej

liczby dzików, może być ASF. Z tego powodu zauważenie zwiększonych

padnięć dzików powinno stanowić sygnał do podejrzenia ASF. Sekcja

dzików powinna być wykonana wyłącznie przez lekarza weterynarii.

Jak choroba jest przenoszona?

Choroba może być przenoszona bezpośrednio ze zwierzęcia na zwierzę

lub pośrednio przez zanieczyszczone przedmioty. W niekorzystnych

okolicznościach, do wprowadzenia wirusa na teren naszego kraju, może

wystarczyć porzucona kanapka z wędliną sporządzona z mięsa chorego

dzika lub świni. Szczególnie niebezpieczna w aspekcie przenoszenia

zarazy jest krew dzików. Najmniejsza ilość krwi wystarczy do zakażenia

wrażliwych dzików lub świń.

Na co należy zwrócić uwagę?

Wskazane jest zdawanie sobie sprawy z faktu, że aktualnie dziki mogą

być ważnym wektorem we wprowadzeniu wirusa ASF do Polski i jego

szerzeniu się w populacji dzików, a później świń.

Prosi się zatem myśliwych i leśników o zwrócenie uwagi na zwiększone

padnięcia w lesie dzików i poinformowanie o tym fakcie powiatowego

lekarza weterynarii (PLW), bezpośrednio, lub za pośrednictwem

organów administracji lokalnej. Należy także pobrać próbki do badań

laboratoryjnych, które zostaną przesłane do laboratorium przez PLW.

Optymalne są próbki krwi i śledziony, ewentualnie węzły chłonne,

migdałki, płuca, a w ostateczności, jeśli brak jest wymienionych

narządów w tuszy dzika, kość długa lub mostek. Do badań mogą być

przesłane nawet tkanki z postępującym procesem gnilnym.

Szczególnie ostrożnym należy być z przedmiotami

zanieczyszczonymi krwią lub, które miały z nią kontakt. Do tych

przedmiotów należą sprzęt łowiecki, buty, ubiór, szmaty, naczynia,

noże.

Prosi się myśliwych o przestrzeganie zasad higieny po

polowaniach (nie pozostawianie patrochów w lesie po zakończeniu

polowania; dezynfekcję sprzętu łowieckiego).

Myśliwi powinni unikać wchodzenia do chlewni min. Przez 48 godz. od

zakończenia polowania.

Litwa jest atrakcyjnym krajem dla turystów i myśliwych. Należy zdawać

sobie jednak sprawę, że trofea i inne produkty z dzików mogą stanowić

źródło wirusa i stwarzać ryzyko przeniesienia wirusa ASF i dalszego

szerzenia się choroby. To samo dotyczy ubioru i innych przedmiotów.

Jak choroba jest zwalczana?

Niestety nie ma szczepionki przeciw afrykańskiemu pomorowi świń,

dlatego w zwalczaniu ASF w śród dzików najważniejsze jest zachowanie

środków ostrożności i regulacja ich populacji.